pryf

Cymraeg

Pryfed (2): (gyda'r cloc) pryf llwyd, mosgito, pryf lladd, pryf cacynaidd, pryf teiliwr a phryf tŷ

Cynaniad

• yn y Gogledd: /prɨːv/
  • ar lafar: /prɨː/
• yn y De: /priːv/

Geirdarddiad

Hen Gymraeg prem ‘abwyd, pryf genwair, llyngyr’ o'r Gelteg *kʷrimis o'r gwreiddyn Indo-Ewropeaidd *kʷŕ̥mis. Cymharer â'r Gernyweg pryv ‘abwydyn’, y Llydaweg preñv ‘abwydyn’ a'r Wyddeleg cruimh ‘cynrhonyn; abwydyn’.

Enw

pryf g (lluosog: pryfed)

1. (sŵoleg, pryfeteg) Unrhyw arthropod bach o ddosbarth yr Insecta sy'n anadlu aer, ac iddo gorff teiran (pen, thoracs ac abdomen), tri phâr o goesau ac hyd at ddau bâr o adenydd
2. (yn y Gogledd) Pryfyn byr, llyfn o gorff, o’r urdd Diptera, yn enwedig o’r teulu Muscidae (h.y. y pryfed cylionol), ac iddo ben symudol, pâr o adenydd blaen tryloyw pilennog, pâr o wrthbwysyddion ôl, a gên-rannau sugnol ac yn aml hefyd treiddiol, ac sy’n epilio cynrhon ac yn bwysig fel peillwr a chludwr clefyd

Cyfystyron

1. pryfyn, trychfil, trychfilyn
2. cleren, cylionen

Termau cysylltiedig

• tarddeiriau: pryfedog, pryfeta, pryfeteg
• cyfansoddeiriau (ystyr 1): cenbryf
• cyfuniadau (ystyr 2): pryf cacynaidd, pryf chwythu, pryf cig, pryf dawnsio, pryf glas, pryf hofran, pryf lladd ~ pryf lleidr, pryf llwyd, pryf teiliwr, pryf tŷ, pryf tywod, pryf y gors

Cyfieithiadau

Almaeneg: 1. Insekt d, Kerbtier d; 2. Fliege b Cernyweg: 1. hwesker trf.; 2. kelyon trf. Eidaleg: 1. insetto g; 2. mosca b Ffrangeg: 1. insecte g; 2. mouche b Gaeleg yr Alban: 1. meanbh-fhrìde b, frìde b, biastag b; 2. cuileag b Groeg: 1. έντομο (éntomo) d; 2. μύγα (mýga) b Gwyddeleg: 1. feithid b; 2. cuileog b Iseldireg: 1. insect d, kerfdier d; 2. vlieg g

Llydaweg: 1. amprevan g; 2. kelien trf. Pwyleg: 1. owad g; 2. mucha b Rwseg: 1. насеко́мое (nasekómoje) d; 2. му́ха (múxa) b Saesneg: 1. insect; 2. fly Sbaeneg: 1. insecto g; 2. mosca b