gwŷdd

Gweler hefyd → gŵydd

Cymraeg

Cynaniad

• Cymraeg y Gogledd: /ɡwɨːð/
• Cymraeg y De: /ɡwiːð/

Geirdarddiad

• Enw 1: Cymraeg Canol gwyd o'r Hen Gymraeg guid o'r Gelteg *widus ‘gwydden, coeden’ o’r gwreiddyn Indo-Ewropeaidd *u̯idʰ-u- a welir yn y Saesneg wood a'r Lithwaneg vidùs ‘canol (enw)’. Cymharer â’r Gernyweg gwydh ‘coed’, y Llydaweg gwez ‘coed’ a’r Wyddeleg fiodh ‘pren’.
• Enw 2/3: Tarddeiriau o'r enw blaenorol oherwydd eu bod yn wreiddiol yn fframiau pren yn unig.

Enw

gwŷdd torfol (unigol: gwydden, bachigyn: gwyddian)

1. (llenyddol) Coed, prennau.

Cyfieithiadau

Llydaweg: 1. gwez Saesneg: 1. trees

Enw

Gwŷdd peiriannol

gwŷdd g (lluosog: gwyddiau)

1. Cyfarpar, pŵer-yredig neu a weithir â llaw, ar gyfer gwehyddu ffabrigau trwy groesi'r edafedd unionsyth â'r rhai llorweddol (a elwir yr ystof a'r anwe yn y drefn honno) ar ongl sgwâr.

Cyfystyron

• ffrâm wau

Termau cysylltiedig

• gwŷdd llaw
• gwŷdd peiriannol
• gwŷdd troedlath

Cyfieithiadau

Almaeneg: Webstuhl g Eidaleg: telaio g Ffrangeg: métier à tisser g Gaeleg yr Alban: beart-chlò Groeg: αργαλειός (argaleiós) g Gwyddeleg: seol g Iseldireg: weefgetouw d

Llydaweg: stern gwiader g Pwyleg: krosno d Saesneg: loom Sbaeneg: telar g

Enw

Gwŷdd (ystyr 2) (heb chwelydr)

gwŷdd g (lluosog: gwyddion)

1. (Gogledd-ddywrain Cymru) Aradr.
2. (archeolog, mewn ystyr cyfyng) Aradr gyntefig â ffrâm bren gymesur heb chwelydr, sy'n rhychu'r pridd heb ei droi.

Cyfystyron

1. aradr

Cyfieithiadau

Almaeneg: 2. Hakenpflug g, Ritzpflug g Ffrangeg: 2. araire g Iseldireg: 2. haakploeg g

Llydaweg: 1. arar g; 2. henarar g Pwyleg: 2. radło d Saesneg: 1. plough; 2. ard